Het lijkt zo simpel: je smeert een beetje inkt op een plaatje linoleum en dan krijg je een prachtige afdruk. Helaas werkt het vaak niet zo soepel, zeker niet wanneer je net begint met linosnede. Er komt nog heel wat bij kijken om een mooie afdruk te maken van je lino's.
Inkt op water- of op oliebasis?
De juiste inkt bijvoorbeeld. Er zijn zoveel verschillende soorten hoogdruk inkt verkrijgbaar. Hoe weet je welke goed werkt? Je wilt, zeker wanneer je thuis je lino's maakt, een inkt waar je gemakkelijk mee werkt en die heel gemakkelijk schoon te maken is. Inkt op waterbasis bijvoorbeeld. Een inkt die je kunt verdunnen met water en kunt afwassen met water en soms een beetje zeep. Maar welke is dan de beste?
Inkt op oliebasis werkt fijner, omdat het veel minder snel droogt. Je kunt het uren achter elkaar op je inktplaat laten liggen, zonder dat het opdroogt. Maar op papier duurt het ook weer langer voordat het droog is. Hoe ga je daar dan mee om?
Gelukkig bestaan er ook inkten op oliebasis die je wel gewoon schoon kunt maken met zeep en water (Cranfield Caligo Safe Wash). Superhandig! Dat scheelt weer allerlei 'enge' oplosmiddelen.
Mocht je helemaal los willen gaan, er bestaat ook speciale drukinkt voor op textiel (Speedball) en stempelkussentjes met inkt (bijv. Versa Color) die je goed kunt gebruiken voor een kleine linosnede of een snelle afdruk.
Soorten inkt voor linoleumsnede
Goed materiaal is de helft van prettig werken en mooie afdrukken maken. Weten hoe je het materiaal gebruikt is de andere helft.
Slecht materiaal werkt frustrerend
Ik ken de frustraties waar je tegenaan loopt. Been there, done that. Zo kocht ik jaren geleden ‘een handig pakket' toen ik begon met linosnede: een pakket met alles wat ik dacht nodig te hebben, waaronder een roller, een inktbakje, lino, een setje gutsen en inkt. "Dan heb ik alles in één klap in huis", dacht ik nog. Wat een drama was dat! Zo'n beetje alles in dat pakket was slecht. Vooral de tube inkt. Ik denk dat er vooral vulmiddel in zat, want er was geen fatsoenlijke afdruk mee te maken. In die tijd had ik nog wat oefening nodig om precies te weten wat ik deed, en slecht materiaal hielp daar niet bij.
Bijna iedereen die begint met linosnede loopt tegen dezelfde problemen en uitdagingen aan. Hoeveel inkt moet ik gebruiken? (spoiler! Bijna altijd minder dan je denkt). Wat is fijne inkt om thuis te gebruiken? (Ik kan je vertellen, neem liever een paar kleine tubes van Schmincke of Talens dan hele grote potten inkt). Hoe krijg je de kleur die je nodig hebt? Inkt reageert tenslotte anders dan verf wanneer je kleuren mengt.
Linosnede afdruk met slechte kwaliteit inkt 
Met goede inkt lukt het wel
Leer de inkt waar je mee werkt kennen
Nog een tip! Wanneer je inkt uit een tubetje knijpt of uit een pot schept, ‘roer’ het dan even goed door elkaar met een inkt- of paletmes. (Overigens kun je hier ook een oude bankpas voor gebruiken, mocht je even geen inktmes hebben liggen ;) Dus voordat je het uitrolt met je inktroller, eerst goed mengen. Drukinkt bevat meestal een combinatie van pigmenten, bindmiddelen, additieven en soms oplosmiddelen. Door het eerst nog even goed te mengen, krijg je de inkt de juiste ‘viscositeit’ (taaiheid) en werkt het makkelijker.
Wist je dat inkt kan spreken? Het vertelt je precies of je te veel, te weinig of genoeg hebt gebruikt. Je hoeft alleen maar te leren hoe je het moet begrijpen. Wanneer je weet wat het geluid van inkt betekent, zijn jullie de beste vrienden.
Wist je dat inkt kan spreken? Het vertelt je precies of je te veel, te weinig of genoeg hebt gebruikt.